Vrijdag 4 maart 2016 was het Infographic Congres. Vooraf was mijn interesse vooral getrokken door David McCandless en Sheila Pontis, vooral omdat ik bij hen een sterke link zag met de insteek van mijn eigen onderzoek naar information design. Maar achteraf kan ik zeggen dat eigenlijk alle sprekers wel relevant waren voor mij. Dat heeft te maken met het thema van het congres: facts + beauty = truth. De rekenkamer probeert namelijk in haar onderzoeken de waarheid te vinden, en daarom is deze discussie over ‘waarheid in beeld’ erg belangrijk voor audits en dus voor mij.

Drie highlights op Infographic Conference

De eerste verrassing voor mij was Sven Bellanger. In zijn werk als botanisch tekenaar gaat hij op zoek naar de ‘waarheid’ om waarheidsgetrouwe tekeningen van allerlei bloemen en planten te maken ten behoeve van de wetenschap. Onderzoekers gaan naar een oerwoud, nemen specimens mee en maken een beschrijving. Sven werkt deze beschrijving uit tot een tekening. Dat is natuurlijk erg lastig want de informatie is erg beperkt. Ten eerste is een specimen namelijk aangetast door de reis, ten tweede zijn de specimens gedroogd en ten derde is een woordelijk verslag altijd anders dan wat je ziet. Foto’s kunnen door de vochtigheid van de omgeving niet gemaakt worden, en dus moet Sven aan de slag met deze beperkte informatie – geholpen door de onderzoeker die de plant/bloem in het echt heeft gezien. Hier zie je de link tussen wetenschap en visualisatie/ontwerp sterk naar voren komen. Met behulp van verschillende bronnen (‘datatriangulatie’) probeert de Sven zo dicht mogelijk bij de waarheid te komen.

Een tweede verrassing was Rogier Trompert, medisch illustrator. In zijn verhaal kwam eigenlijk hetzelfde naar voren als in het verhaal van Sven Bellanger, en dat is mooi samengevat in de kop van een artikel genaamd ‘elke lijn moet kloppen’. In tegenstelling tot Sven heeft Rogier echter te maken met meerdere doelgroepen voor zijn illustraties: van artsen (in opleiding) tot patiënten en potentiële klanten (van bijv farmaceutische industrie). Dan zijn er volgens hem meerdere waarheden: de waarheid van de operatie versus de waarheid van het verhaal. Je maakt de waarheid geschikt voor de doelgroep, en om dat te bereiken gaan ontwerper en wetenschapper ‘in gesprek’.

En de derde verrassing was Nadieh Bremer. Een ‘newbie’ op het gebied van datavisualisaties, en afkomstig uit de kwantitatieve wetenschap door haar achtergrond als astronoom. Ze won een wedstrijd voor de Wereldbank en presenteerde haar winnende datavisualisatie aan het publiek. Zij onderscheidt drie stappen bij het maken van datavisualisaties, namelijk ‘establish’, ‘explain’ en ‘explore’:

  • Establish betekent een simpele introductie van het onderwerp.
  • Explain is ‘data storytelling’: met behulp van data vertel je het verhaal.
  • Explore is de ‘interactivity’: het aanbieden van de data om verklaringen te vinden.

Hier zie ik een sterke link met de wetenschap. Je begint in onderzoek meestal met je afbakening en de operationalisatie van je onderzoeksvraag. Dat zou je in Nadieh’s verhaal kunnen scharen onder ‘establish’. ‘Explain’ zijn dan de antwoorden op de beschrijvende vragen, en ‘explore’ zijn de verklarende vragen. Ik vond dit een mooie en slimme manier om wetenschap te verbinden met design.

Ik wil ook Sheila Pontis nog even noemen (zie hier haar eigen verslag van IC2016). Zij gaf een mooie analyse van het designproces, en ik denk dat ik dat wel eens voor mijn onderzoek zou kunnen gebruiken:

Tot slot nog een paar belangrijke noties van sprekers:

  • David McCandless gaf een aantal leuke tips: kijk eens naar de lexicon van Facebook voor interessante data, speel met data om skills te leren (scraping, visuals, etc) en onthoud dat “beauty opens up minds of people”. Maar aan andere kant gaf hij ook aan dat juist het gevoel van wat mooi is sterk wordt beïnvloed door de omgeving.
  • John Grimwade noemde nog het verschil tussen infographic light en high density infographic. Daarnaast onderschreef hij het verhaal van Sheila: ‘Thinking is the key, not the rendering.’.